Nadenken over taboes met de Belgische kunstenaar Thibeau Scarcériaux
Design is overal aanwezig. Je hebt goed design en slecht design. En je hebt design dat ons aan het denken zet. Via zijn werk onderzoekt de Belgische functionele kunstenaar Thibeau Scarcériaux hoe je mensen aan het denken kunt zetten. En over taboeonderwerpen kunt praten.
Het raakvlak tussen kunst en design
Thibeau werkt vanuit een verlaten brandweerkazerne aan de rand van Antwerpen, die in 2025 wordt gesloopt: de ideale studio voor een aanstormend kunstenaar. Maar op dit moment is de ruimte gevuld met meubels uit de jaren 70, hangende fietsen, röntgenfoto's, met aluminium beklede luchtroosters en honderden glasscherven.
In zijn loopbaan heeft Thibeau verschillende ontwerpdisciplines beoefend, zoals industrieel productontwerp en meubelontwerp. Uiteindelijk is hij terechtgekomen op het raakvlak tussen design en kunst.
"Volgens mij is er een dunne lijn tussen kunst en design. Ik hou van allebei en daarom zit mijn werk ertussenin. Ik wil unieke stukken maken die functioneel zijn, maar toch die handgemaakte, artistieke kwaliteit hebben", zegt hij.
Als Thibeau eenmaal aan een werk begint, heeft de schepping al grotendeels plaatsgevonden in zijn hoofd. Sommige ideeën rijpen maanden- of zelfs jarenlang in zijn geest voordat ze uitgroeien tot iets tastbaars.
"Ik besteed ongeveer 90 procent van de tijd aan het nadenken over het achterliggende verhaal en 10 procent aan het maken van het werk zelf. Nadenken over hoe iets blijft voortbestaan is voor mij belangrijker dan het maken", merkt hij op. "Het is een vreemd proces. Soms duurt het in totaal een week en soms duurt het jaren."
Kunst opent een deur om over taboes te praten.
Nadenken over dingen maken en dingen maken om over na te denken
Thibeau is gefascineerd door het idee van taboes. In zijn werken onderzoekt hij meestal de sociale, culturele of economische aspecten van een taboeonderwerp. Zo wil hij een dialoog op gang brengen tussen zijn werk en de toeschouwer. En waar mogelijk tussen hem en de toeschouwers.
"Kunst opent een deur om over taboes te praten. De objecten vormen een onderwerp van gesprek tussen de toeschouwer en de kunstenaar. Het gaat eigenlijk meer om het gesprek over het kunstwerk dan om het object zelf", legt hij uit.
Een van zijn nieuwste objecten, de War Chair, is een voorbeeld van een doordacht en tot nadenken stemmend werk.
Diep getroffen door de oorlog tussen Oekraïne en Rusland maakte Thibeau een stoel van kogelvrij glas zonder zichtbare verbindingen, waardoor de stoel ononderbroken lijkt. Dit beeld wordt echter verstoord door de kogelinslagen, die het glas op meerdere plaatsen versplinteren, als symbool van de breekbaarheid tijdens een oorlog. Het kunstwerk is bedoeld om de toeschouwer te laten nadenken over de fysieke en emotionele vernietiging die een oorlog teweegbrengt en de onzichtbare littekens die mensen en samenlevingen hierdoor oplopen.
En dat werkt, want Thibeau heeft geen gebrek aan mensen die taboes met hem willen bespreken. "We hebben het niet over gesprekken van één minuut. Sommige gesprekken duren wel 20 minuten. Mensen hebben veel te zeggen over dit soort onderwerpen", zegt Thibeau. "Ik vind het heel belangrijk om die ruimte voor dialoog te creëren. Het brengt mensen samen."
Inspirerende rommelmarkten
Thibeau denkt meestal lang na over een taboe of concept voordat het tot leven komt. Andere keren vindt hij eerst het materiaal en ontstaat pas later het idee.
Thibeau bezoekt regelmatig rommelmarkten om inspiratie op te doen en zijn verzamelingen aan te vullen. Want hij verzamelt van alles, zoals glas en röntgenfoto's, die hem misschien ooit inspireren om iets zinvols te maken.
Zijn atelier was een tijd lang gevuld met 2000 vierkante meter aan röntgenfoto's van menselijke lichaamsdelen die hij op een typisch Belgische rommelmarkt had gevonden. Dit werd later de X-race collection, een reeks objecten die de toeschouwer uitnodigen om na te denken over racisme. Thibeau liet zich hiervoor inspireren door de Black Lives Matter-beweging.
Voor zijn tentoonstelling in de Polestar Space in Brussel heeft hij alles uit de kast gehaald.
Polestar Gallery, een platform voor lokale makers
Voor kunstenaars en designers is het scheppingsproces maar de helft van de uitdaging. Veel kunst krijgt nooit het platform dat ze verdient. Polestar wil daar verandering in brengen.
Dit najaar openen onze Polestar Spaces in Brussel, Antwerpen, Gent en Hasselt hun deuren voor lokale designers uit verschillende disciplines om hun nieuwste projecten te tonen.
"Door designers een platform te bieden voor hun creaties, hopen we de aanzet te geven tot vernieuwende ideeën die niet alleen inspireren, maar ook grenzen verleggen", zegt Femke Brouns, Head of Marketing, PR & Events van Polestar België. "Dit initiatief bevestigt ook de kracht van samenwerking als middel om betekenisvolle verandering teweeg te brengen."
Thibeau is als eerste aan de beurt met zijn bijdrage 'Reflective Vision'. Deze installatie van gerecycled glas en spiegels geeft vorm aan een wereld waarin kunstzinnige expressie en milieubewustzijn hand in hand gaan. De creatie geeft deze materialen niet alleen een nieuw leven, maar nodigt ook uit tot introspectie en transparantie.
Als je dit najaar in Brussel bent, kun je de tentoonstelling 'Polestar Gallery x Thibeau Scarcériaux: Reflective Visions' tussen 25 oktober en 21 november bekijken in de Polestar Space in Brussel.
Denk er eens over na.
