Een groener Oslo: werken aan bewuste mode en een volledig elektrisch ov-systeem
Noorwegen, met zijn bergen, watervallen en fjorden, staat bij veel natuurliefhebbers bovenaan de lijst van meest indrukwekkende plekken op aarde. Het land staat ook in de top van allerlei duurzaamheidsranglijsten, zoals de Good Country Index, die de bijdrage van landen aan de planeet en het klimaat meet.
Duurzaamheid speelt een grote rol in de Noorse cultuur. Groen is overal aanwezig, of het nu gaat om de bescherming en beleving van de unieke natuur (en het gebruik van waterkracht om het land van groene energie te voorzien), winkelen of elektrisch vervoer.
De hoge adoptiegraad van elektrische auto's wordt vaak als voorbeeld genoemd van het Noorse milieubewustzijn. Van alle nieuwe auto's die momenteel worden verkocht, is bijna 80% elektrisch.
De overstap naar elektrisch vervoer in het land gaat zelfs nog verder, want Oslo krijgt binnenkort het eerste volledig elektrische ov-systeem ter wereld. En hier, in de hoofdstad van Noorwegen, ontstaan ook veel groene initiatieven. We zijn daarom op zoek gegaan naar de duurzame nieuwkomers en de groene pioniers van Oslo.
Recyclen, herontwerpen en hergebruiken met ILAG
Veel problemen in de modesector − en de kritiek daarop − hangen samen met het concept 'fast fashion'. Enkele decennia geleden werden kleren goedkoper, volgden de trends elkaar sneller op en werd shoppen een wekelijks gebeuren. Kwaliteit telde niet meer en kwantiteit kreeg de overhand. Het tijdperk van fast fashion was aangebroken.
Maar zo was het niet altijd. Voordat fast fashion zijn intrede deed, werden kleren af en toe, per seizoen en selectief gekocht.
Een paar jaar geleden liep Renate Nipe, destijds modeontwerpster, een winkel van een fast fashion-keten binnen. Zoals zo vaak werd ze geconfronteerd met eindeloze rekken vol kledingstukken in dezelfde stijl. Alleen werd haar dit keer iets duidelijk. Ze wilde al heel lang voor zichzelf beginnen en dit was het moment waarop ze dat besefte.
In 2019 ging Renate daarom op zoek naar een alternatief voor de eindeloze stijlen en snelle trendwisselingen die kenmerkend zijn voor fast fashion en die je nog steeds ziet in de meeste kledingwinkels. Omdat Renate's idee nieuw, anders en vooruitstrevend was, gaf de Noorse overheidsinstantie Innovasjon Norge haar een subsidie om haar nieuwe duurzame bedrijf op te starten.
Haar idee was om tijdloze maar leuke en kleurrijke ontwerpen te maken die consumenten langer konden dragen. En als ze de stijl beu waren, konden ze hun kledingstukken terugbrengen om gereinigd, herontworpen en hergebruikt te worden.
"Voor mij is duurzaamheid een gegeven. Het maken van kleding in deze tijd moet op een verantwoorde en ethische manier gebeuren. Het is de enige manier", zegt Renate Nipe, oprichter en Creative Director van ILAG.
De ontwerpen van ILAG zijn nu verkrijgbaar in meer dan 20 winkels in Noorwegen en er is een retourregeling van kracht met eenvoudige instructies op de website. Alle kledingstukken zijn gemaakt van natuurlijke vezels, overtollige materialen en gecertificeerde recyclingmaterialen. Er worden maar twee collecties per jaar uitgebracht, terwijl vier tot zes de norm is in de sector.
"We moeten de mode vertragen. Bij ILAG doen we dat door het tempo te verlagen waarmee nieuwe collecties worden uitgebracht en door te koesteren wat we al hebben en daar iets nieuws, iets beters van te maken."
De aanstaande lente-zomercollectie 2024 van ILAG biedt een beperktere keuze dan vorige collecties en is voornamelijk gericht op bovenkleding en gebreide kledingstukken. Ze bevat ook herontworpen kledingstukken uit eerdere collecties van het merk.
Vanaf november 2023 zijn de ontwerpen van ILAG ook verkrijgbaar in de nieuwe pop-up store in Sandvika (Noorwegen).
De foto's zijn gemaakt bij Borti, een kleine designboetiek in Oslo. De vrouwelijke eigenaar heeft een passie voor kwaliteit, wat tot uiting komt in de zorgvuldig uitgezochte meubels, interieurartikelen en vintage kleding.
Goed voorbeeld doet goed volgen met Oslo Runway
Samen met de transportsector is de mode een van de meest vervuilende bedrijfstakken ter wereld. Maar net als in de auto-industrie zijn er grensverleggende modemerken die goed bezig zijn voor het milieu.
Je moet alleen weten waar je moet zoeken.
Tijdens Oslo Runway, de jaarlijkse modeweek in Noorwegen, zie je alleen merken die zich sterk maken voor duurzaamheid. Alle merken die aan het evenement willen deelnemen, moeten vanaf 2023 voldoen aan de duurzaamheidscriteria die zijn opgesteld door zijn Deense tegenhanger, Copenhagen Fashion Week (CPHFW).
Op de eisenlijst van CPHFW staan 18 actiepunten waaraan alle merken moeten voldoen voordat ze tot het evenement worden toegelaten. Daarnaast moeten ze vragen beantwoorden over de stand van zaken met betrekking tot hun duurzaamheidsinspanningen.
Vergeleken met CPHFW is Oslo Runway misschien nog een nieuwkomer onder de internationale modeweken. Maar in eigen land wordt Oslo Runway gezien als het meest invloedrijke podium voor mode en design.
Dit lijkt een geval te zijn van duurzame werkwijzen die doorsijpelen naar andere sectoren. Oslo Runway volgt dit voorbeeld en hoopt anderen te inspireren hetzelfde te doen.
Eerste volledig elektrische ov-systeem ter wereld
Wat hebben slow fashion en snelle treinen gemeen? Ze zijn allebei groen. In Oslo althans.
Zowel bezoekers van Oslo Runway als forenzen kunnen vanaf eind 2023 ervan op aan dat het volledige ov-aanbod duurzaam is. Alle trams, treinen, bussen en veerboten in de stad zijn dan namelijk elektrisch.
De stad is hard op weg om dat doel te halen. In oktober 2022 legde het stadsbestuur een van de laatste stukjes van de puzzel door een deal te sluiten om de resterende dieselbussen in de stad te vervangen door elektrische bussen. De overstap naar elektrische bussen is niet alleen beter voor het milieu, maar kost ook minder geld.
"Het onderhoud is goedkoper en het is ook goedkoper voor de exploitanten van de elektrische bussen. Al met al is dit een win-winsituatie", zei Sirin Stav, locoburgemeester en wethouder Milieu en Vervoer van Oslo, onlangs tegen de pers.
De stad heeft sowieso ambitieuze klimaatplannen. Het terugdringen van de uitstoot van het openbaar vervoer past bij Oslo's wens om in 2030 de eerste emissievrije stad ter wereld te worden. Naast openbaar vervoer richt de stad zich op verbetering van wandel- en fietspaden, uitbreiding van parken en groenzones, behoud van bomen en aanleg van groendaken op gebouwen.
Kristin Fjeld, PR Manager van Polestar Noorwegen en inwoner van Oslo, is enthousiast over de groene koers van haar thuisstad.
"In Oslo zijn we best trots op de groene reputatie van onze stad. En omdat ik in de transportsector werk, ben ik vooral enthousiast over het feit dat we binnenkort de eerste hoofdstad zijn met een volledig elektrisch ov-systeem. Volgens mij is dit pas het begin van een nog groener en schoner Oslo", zegt ze tot besluit.