Astronaut Karen Nyberg vertelt over het Overview Effect
Het Overview Effect is de naam voor een verandering in het denken die regelmatig voorkomt bij bij astronauten. Opvallend veel ruimtereizigers vertellen dat de aanblik van de aarde vanuit de ruimte een diep besef geeft van hoe uniek, kwetsbaar en relatief klein ons enige thuis is. En omdat we niet allemaal de ruimte in kunnen reizen om tot dat inzicht te komen, praten we over dit effect met iemand die het weten kan: de Zweedse astronaut Karen Nyberg.
Onze planeet wordt omringd door duisternis. Er is geen enkele andere plek waar wij mensen naartoe kunnen. Het is ons enige thuis. We moeten ervoor zorgen.
Werktuigbouwkundig ingenieur en voormalig NASA-astronaut Karen Nyberg was de 50ste vrouw die een ruimtereis maakte. Ze bracht in totaal 180 dagen door in de ruimte voor twee missies. Nyberg vertelt: “Ik heb ongeveer een half jaar in het International Space Station (ISS) gewerkt en de plek waar ik het meeste van genoot, was de Cupola.” De Cupola is een koepelvormige observatieruimte waarin je een ongekend weids uitzicht hebt, terwijl de ISS zijn 16 rondes om de aarde maakt. “Het was geweldig om bijvoorbeeld naar de zonsopkomst te kijken,” legt ze uit. “Het is compleet donker, op de verlichting van steden na, en plotseling zie je de rand van de atmosfeer oplichten. Die lijn verandert van kleur en wordt breder en breder, totdat de zon verschijnt.”
Nyberg ziet dit soort momenten als toonbeeld van de kwetsbaarheid van onze planeet. Wat onze bewoonbare wereld beschermt tegen de onbewoonbare ruimte is de atmosfeer, en het is ineens heel duidelijk hoe dun die is in verhouding tot de rest van de kosmos. “Je ziet dat alles met elkaar is verbonden; dat geldt voor elk ecosysteem, alles op aarde,” vertelt ze. “Onze planeet wordt omringd door duisternis. Er is geen enkele andere plek waar wij mensen naartoe kunnen. Het is ons enige thuis. We moeten ervoor zorgen.”
Wat Nyberg ook benadrukt, is het gevoel van persoonlijke verantwoordelijkheid. Deze planeet is ons enige thuis; dat geldt voor iedereen op aarde. Dus heeft ook iedereen de taak om te doen wat hij of zij kan doen om de aarde te beschermen. “Dat is het tweede element van het Overview Effect: de realisatie dat allemaal verbonden zijn met elkaar. We hebben veel meer gemeenschappelijke eigenschappen dan verschillen.”
Veranderingen die op het eerste gezicht klein lijken, zoals overstappen van auto’s op brandstof naar elektrisch rijden, geven een enorm en blijvend effect. Daar zijn wij het natuurlijk van harte mee eens.
Wat Nyberg betreft is er nog tijd om het tij te keren, hoewel de tijd dringt. Het zal niemand verbazen dat zij als astronaut technologische vooruitgang ziet als de sleutel naar echte verandering. “We hebben gezien hoe ver we kunnen komen met technologie, in de afgelopen jaren meer dan ooit tevoren,” zegt ze. “Technologie kan razendsnel vooruitgaan, en er werken zulke slimme mensen aan, dat ik er vertrouwen in heb dat we met creatieve, nieuwe oplossingen kunnen komen voor de problemen die we nu hebben met het milieu.”
Wij zien het project Polestar 0 als een voorbeeld hiervan, waarbij we onszelf het ongekend ambitieuze doel stellen om een volledig klimaatneutrale auto te ontwikkelen voor 2030. Een voorbeeld waarbij vindingrijkheid en technologie niet een pleister vormen, maar een oplossing voor onderliggende problemen.
Wat niet wil zeggen dat technologie de enige oplossing is. Nyberg merkt dat veel mensen zich niet bewust zijn van de ernst van de situatie. Onverschilligheid over de klimaatcrisis is voor veel mensen de basishouding, daar kan Nyberg zelf over meepraten. “Ik denk dat ik over het algemeen onverschillig stond tegenover het milieu voordat ik de ruimte in ging,” geeft ze toe. “Ik dacht niet echt na over wat mijn gezin weggooide. Of hoeveel water we verbruikten.” Meer bewustzijn, plus de wetenschap dat alle beetjes helpen, is wat Nyberg nodig vindt. “Het kan overweldigend zijn om naar de hele situatie te kijken,” zegt ze. “Alle kleine keuzes bij elkaar kunnen wel degelijk verschil maken. Gebruik minder plastic. Hergebruik waterflessen. Ik denk dat het mogelijk is om zuinig te zijn op de planeet en toch gewoon ons leven te leiden. De mens is ongelooflijk ingenieus. We gaan hier manieren in vinden.”
Nyberg is een van de ruim 560 mensen die in de ruimte zijn geweest sinds de astronaut Yuri Gagarin in 1961 zijn eerste reis rond de aarde maakte. Ze heeft hierdoor een nieuw besef gekregen dat diep is doorgedrongen en haar altijd bij zal blijven. Een inzicht dat iedereen zou moeten kunnen krijgen. De realisatie dat onze planeet tegelijkertijd kwetsbaar is, en ons enige thuis is. Dat maakt meer dan wat dan ook duidelijk hoe belangrijk het is om actie te ondernemen.
We kunnen niet allemaal de ruimte in reizen. Dus laten we luisteren naar de mensen die er wel zijn geweest.
Bekijk de video van Karen
Nieuws van Polestar volgen
Meer artikelen over duurzaamheid, elektrisch rijden, uitnodigingen voor proefritten in het hele land; je blijft vanzelf op de hoogte met de nieuwsbrief van Polestar.
